İTÜ’den boya üretiminde ses getirecek proje
İTÜ’de devam eden projenin gerçekleşmesi ile boya sektöründe hem maliyet azalacak hem de çevreye daha duyarlı boya üretimi gerçekleştirilecek.
Türkiye boya üretiminde Avrupa’da 6.sırada bulunmasına rağmen dolgu maddesi ve katkı maddelerinin yüzde 70’ini ithal etmek zorundayız. Özellikle boyada kullanılan en pahalı hammaddelerden bir tanesi olan titan dioksit (TiO2) pigmentinin tamamı yurtdışından ithal ediliyor. İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr Mehmet Sabri Çelik danışmanlığında yürütülen yeni bir projeye göre boya imalatında hammadde olarak kullanılan titanyum dioksit kullanımı azaltılıyor. Yüzde 1 oranındaki bir düşüşün bile boya sektöründe maliyetlerde önemli miktarda azalmaya sebep olacağı bilgisini veren Çelik, İTÜ Araştırma Görevlisi Dr. Fırat Karakaş tarafından hazırlanan “Endüstriyel Hammaddelerin Su Bazlı Boyalarda İşlev Mekanizması” isimli proje sayesinde su bazlı boyalarda titanyum dioksit kullanımının azalacağını söyledi. Bu projenin en önemli faydalarından bir tanesinin işlevsel özellik kazandırılmış kalsit ve kalsine kaolen gibi hammaddelerin kullanılması ile boya kalitesinden ödün vermeden titan dioksit (TiO2) kullanımında yüzde 4’lük bir azalma sağlanmasının olduğunu belirtti.
BOYA SEKTÖRÜNÜN MALİYETİ DÜŞECEK REKABET GÜCÜ ARTACAK
Projenin hayat geçmesi ile Türk boya sektörünün rekabet gücü artacak. Boya kalitesindeki titanyum dioksit pigmentinin satış fiyatının 3 bin Euro/ton, kalsit satış fiyatının 120 Euro/ton olduğu dikkate alındığında bu oran, 10 bin ton/yıl üretim kapasitesine sahip bir fabrika için ortalama 1.000.000 Euro/yıl gibi bir katma değer yaratacak. Konu ile ilgili bilgi veren projenin sahibi Dr. Fırat Karakaş, endüstriyel hammaddelerin işlevsellik kazandırılarak boya reçetelerinde kullanılması ile daha kaliteli, ucuz ve çevreci boya üretimlerinin gerçekleştirilebileceğini söyledi. Yürütücülüğünü Prof. Dr. Mehmet Sabri Çelik’in yaptığı ve Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN) desteği ile devam eden bor (kolemanit) mineralinin su bazlı boyalarda kullanımını hedefleyen bir proje büyük bir hızla devam ediyor. Karakaş, Dünya’da kolemanit mineralinin su bazlı boyalarda kullanımının pratik örneği bulunmadığına da dikkat çekerek Türkiye’nin bu konu da bir ilke imza atacağını kaydetti.
KOLEMANİTİN MİNARELİNİ DEĞERLENDİREBİLECEĞİZ
Projede şu an gelinen noktada, kolemanitin özellikle ısıya olan direnci sayesinde yangın geciktirici boya üretiminde önemli bir potansiyel olduğunun görüldüğünü de belirten Karakaş, ayrıca antibakteriyel özelliğinin su bazlı boyalarda “biocid” olarak kullanılan zehirli kimyasallara alternatif olup olamayacağının hâlihazırda proje kapsamında araştırıldığını söyledi. Proje olumlu sonuçlandığı takdirde, ülkemizde büyük oranda rezervi olan kolemanit minerali için yeni bir kullanım alanının ortaya çıkacağı müjdesini de veren Karakaş, su bazlı boyalar için yeni bir işlevsel hammadde üretilmiş olacağını söyledi.
YERLİ BOYA ÜRETİCİLERİNE YENİ BİR SOLUK
Karakaş, şu an başlangıç aşamasında olan bir diğer projeden de bahsederek şunları söyledi: Bu yeni proje, “Boyada kullanılan kalsit mineralinin TiO2 pigmenti ile kaplanması ve bu
sayede çok daha ucuz ve titanyum dioksit ile benzer özellikte yeni bir pigment geliştirilmesi konusundadır. TUBİTAK 1001 proje önerisi olarak verdiğimiz ve değerlendirilme aşamasında olan bu proje öngörüldüğü gibi başarılı olduğu takdirde, özellikle yerli boya üreticilerine yeni bir soluk kazandıracaktır. Bu projeye sektörden katılımları bekliyoruz. “
RAKAMLARLA TÜRK BOYA SEKTÖRÜ
2011 yılında dünyada 35 milyon ton boya tüketildi. Bu tüketim yaklaşık 107 milyar dolar civarında bir maddi değeri temsil etmektedir. Bu tüketimin yüzde 51’i inşaat, yüzde 49’su ise sanayi boyaları kaynaklı gerçekleşmiştir. Maddi değer olarak ise yüzde 44’ünü inşaat boyaları, yüzde 56’sını ise sanayi boyaları oluşturmaktadır.
* Türkiye’de ise 2011 yılında gerçekleşen boya tüketimi 750 bin ton civarındadır. Tüketimin yaklaşık olarak yüzde 60’ını (450 bin ton) inşaat boyaları, yüzde 40’ını (300 bin ton) ise sanayi boyaları oluşturmaktadır.
* Türkiye boya üretiminde Avrupa’da 6.sırada bulunmaktadır. Bununla beraber pigment, dolgu maddesi ve katkı maddelerinin yüzde 70’ini ithal etmekte, bu anlamda tamamen dışa bağlı bir pozisyonda bulunmaktadır. Özellikle boyada kullanılan en pahalı hammaddelerden bir tanesi olan titanyum dioksit pigmentinin tamamı yurtdışından ithal edilmektedir.