Türkiye’nin tek deney havuzu İTÜ’de
Ata Nutku Gemi Model Deney Laboratuvarı ülkemizdeki tek deney havuzu
Ata Nutku Gemi Model Deney Laboratuvarı Sorumlusu Prof. Dr. Emin Korkut, 1953 yılında ilk defa Ordinaryüs Profesör Ata Nutku tarafından, Gemi Enstitüsü adıyla İTÜ Taşkışla’da kurulan laboratuvarın bugün alanında Türkiye’nin tek deney havuzu olduğunu söyledi. 1988 yılında Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi’nin Ayazağa Kampüsü’ndaki yeni binasına taşınması ile Taşkışla’daki deney havuzu terke dilerek yeni yapılan 160 metrelik havuz devreye girdiğini söyleyen Korkut, 1993 yılında deney havuzunun adı kurucusuna ithafen Ata Nutku Gemi Model Deney Laboratuvarı olarak değiştirildiğini belirtti. Korkut, Ata Nutku Gemi Model Deney Laboratuvarı alanında ülkemizdeki tek deney havuzu olduğuna dikkat çekerek, sivil ve askeri gemi sektörüne uzun yıllardan beri hizmet ettiğini kaydetti.
HAVUZDA HER TÜRLÜ YAPININ DENEYİ YAPILABİLİYOR
160 metre boyundaki Deney Havuzu, 6 metre genişliğinde ve 3.4 metre derinliğe sahip. 5 metre boya kadar modeller bir çekme arabasıyla sakin suda saniyede 6 metre hıza kadar çekilebiliyor. Direnç, sevk, iz ölçme, açık su pervane, akım görüntüleme ve özel deneyler (açık su yapıları, denizaltı vb.) yapılabilmektedir diyen Prof.Dr.Korkut, dalga üretici cihaz ile de düzenli ve karışık dalgalarda her türlü yapının deneyleri gerçekleştirildiği bilgisini de verdi. 6x1,5x0.7 metre boyutlarındaki Sirkülasyon Kanalı’nda saniyede 2 metre akım hızı sağlanabiliyor ve özellikle akım görüntüleme deneyleri yapılabiliyor. Modelhanede değişik malzemelerden her türlü boyut ve tipte deniz aracının modeli imal edilebiliyor. Deneysel imkanların yanı sıra laboratuvarda lisanslı veya fakülte personeli tarafından geliştirilmiş çok sayıda bilgisayar yazılımı bulunuyor. Bu programlar dizayn sürecinde form optimizasyonu, direnç, güç, sevk, takıntı dizaynı, denizcilik, manevra ve mukavemet gibi temel konularda deneysel çalışmaları destekliyor.
DONANMAMIZIN İHTİYACI OLAN DENEYLERDE YAPILABİLECEK
Halen, Kavitasyon Tüneli’nde açık su pervane ve kavitasyon, deneyleri yapılan laboratuvarda önümüzdeki 4 yıl içerisinde SSM’den sağlanan proje desteğiyle tünel özel deneylerinde yapılabileceği hale getirilip modernize edilerek özellikle Donanmamızın ihtiyacı olan deneyler için kullanılabilecek. Böylece ülkemiz için önemli bir eksiklikte giderilmiş olacak.
GEMİ SEKTÖRÜNÜN CAN SİMİDİ
Ata Nutku Gemi Model Deney Laboratuvarını Gemi sektörünün bir çözüm merkezi olarak kabul edilebileceğini vurgulayan Prof.. Dr. Emin Korkut, Türkiye’de bu alanda hizmet veren tek kuruluş olduklarını bir kez daha yineleyerek şunları söyledi: “ Laboratuvar, 1960 yılından bu yana büyük çoğunluğu son 20 yıl içinde merhum Prof. Dr. Yücel Odabaşı’nın Türkiye’ye dönüşüyle birlikte 400’e yakın deneysel proje ile ülkemizin gemi inşaatı teknolojisine önemli katkılar sağlamıştır. Özel sektörün yanında resmi, askeri gemi sektörüne de hizmet verilmektedir. Savunma Sanayi Müsteşarlığı, Pendik Tersane Komutanlığı, Gölcük Tersane Komutanlığı ve İDO ile çok yakın çalışmalarımız olmaktadır. MİLGEM optimizasyon çalışmaları ve ilgili deneyler de burada yapılmıştır. Yeni tip karakol botunun ihale öncesi ve ihale sonrası deneyleri de laboratuvarımızda yapıldı. Ayrıca Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM)’nın son yıllardaki yerli gemi siparişlerinde laboratuvar olarak hizmet verilmektedir.”
YURTDIŞINDA DA HİZMET VERİYOR
Yurtdışından da çeşitli firma ve kuruluşlara hizmet verildiğine söyleyen Korkut, Uluslararası EUCLID (NATO) projesinin de bu havuzda gerçekleştirildiğini ifade etti. Korkut, sözlerine şöyle devam etti: “ Bu projede tek tekneli su üstü savaş gemileri için en iyi direnç ve denizcilik kabiliyetlerine sahip optimum tekne geometrilerinin geliştirilmesini sağlayacak sayısal yöntemler geliştiriş ve deneysel olarak kanıtlanmıştır. Ayrıca laboratuvarımızda Prof. Dr. Mustafa İnsel’in yürütücülüğünü yaptığı SMOOTH isimli Avrupa Birliği Projesinin ilgili model deneyleri de gerçekleştirilmiştir. Laboratuvarımızın sektör ile olan bağlantısının en iyi göstergesi 2008 yılının Mayıs ayında büyük katkısı Düzgit Gemi İnşa San. tarafından sağlanan ve Beşiktaş Grup’un da desteğiyle model imalat tezgahımız 5 eksenli CNC haline getirilmiştir.”
İTÜ Haber