İTÜ’de yemek ücretlerine zam: Öğrenciler için geçim daha da zorlaştı
Son dönemde hijyen sorunlarıyla sıkça gündeme gelen İTÜ yemekhanesi, yemeklerde yabancı cisimlere rastlanmasının ardından son olarak Ayazağa Kampüsündeki yemekhanede görülen fare ölüsü iddiasıyla büyük tepki çekti. İTÜ yönetimi, artan gıda ve işçilik maliyetleri nedeniyle yemek ücretlerinde güncellemeye gittiğini açıkladı. Yapılan duyuruya göre, daha önce 24 TL olan öğün ücreti, 12 Şubat 2025 itibarıyla 35 TL olarak uygulanacak. Bu fiyat artışı, zaten uzun süredir eleştirilen yemekhane hizmetleriyle ilgili tartışmaları yeniden alevlendirdi.
Yemekhanenin özelleştirilmesi sorunların başlangıç noktası mı?
Özelleştirme sürecinden bu yana İTÜ yemekhanesi, hijyen sorunları ve hizmet kalitesine dair şikâyetlerle gündeme gelmeye devam ediyor. Daha önce üniversite bünyesinde işletilen yemekhane, 22 Eylül 2023’te özelleştirilmiş ve bu karar büyük tepkilere yol açmıştı. Birçok öğrenci kulübü özelleştirmeye karşı ortak bir bildiri yayınlarken, üniversite yönetimi zarar gerekçesiyle bu kararı savundu. Ancak, İTÜ’nün 2022 yılına ait faaliyet raporunda Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı’nın gelir-gider dengesinde böyle bir zarar verisine rastlanmamıştı.
Öğrenciler tarafından oluşturulan "Yemekhane Zammı" adlı grupta yemekhanenin özelleştirilmesiyle ilgili mesajlar
Öğrencilerin tüm itirazlarına rağmen 22 Eylül 2023’te gerçekleşen özelleştirme süreci, protestoları beraberinde getirmişti. Yönetim, bu değişimin öğrencilere daha kaliteli bir hizmet sunmak amacıyla yapıldığını öne sürse de, bu beklenti kısa sürede hayal kırıklığına dönüştü. Özelleştirmenin ardından henüz iki hafta geçmişken, 13-14 Kasım tarihlerinde yemek yiyen öğrenciler arasında gıda zehirlenmesi iddiaları gündeme geldi ve yapılan incelemeler sonucunda beş öğrencinin yemekhane kaynaklı zehirlenme nedeniyle sağlık raporu aldığı belirlendi.
Geçmişten günümüze yemekhane: Öğrenciler için artan maliyetler
arı24 YouTube kanalımızdaki Eskiden İTÜ serisine konuk olan bir 2014 mezunu, öğrencilik yıllarında okul yemekhanesinde yemek yemenin bütçelerini zorlamadığını belirtmişti. Bu da günümüz öğrencilerinin içinde bulunduğu ekonomik sıkıntıları bir kez daha gözler önüne serdi.
Türkiye'de geçim sıkıntısı her geçen gün artarken, ülkenin dört bir yanındaki öğrenciler büyük emekler vererek üniversite sınavına hazırlanıyor ve İTÜ gibi köklü bir üniversitede okumayı hayal ediyor. Ancak, üniversiteye adım attıklarında bu hayal yerini ekonomik zorluklara bırakıyor. Örneğin, İTÜ’de son zamlarla birlikte en uygun fiyatlı yurtta kalan ve yemekhaneden beslenen bir öğrencinin yalnızca barınma (2.445 TL) ve yemek (günlük 70 TL’den aylık 2.100 TL) giderleri toplamda 4.545 TL’ye ulaşıyor. Devletin sağladığı 3.000 TL’lik KYK bursu ise bu temel ihtiyaçları bile karşılamaya yetmiyor. Üstelik bu hesaplamaya kahvaltı dahil değil, çünkü yemekhanede kahvaltı seçeneği sunulmuyor!
Kampüste alternatif var mı?
Öğrenciler, yemekhaneyi tercih etmediklerinde ise kampüs içindeki alternatif mekânların yüksek fiyatlarından şikâyetçi. Ortalama bir öğünün 200-250 TL seviyesinde olması, bütçeleri zaten zorlanan öğrenciler için büyük bir maliyet anlamına geliyor. Hatta geçtiğimiz günlerde X platformunda bir İTÜ öğrencisi, "Kampüse gitmeden yemek yiyeyim, malum okulda daha pahalı" diyerek durumu ironik bir şekilde dile getirmişti.
Bahsi geçen gönderi
Simit Kafe geri mi dönüyor?
Öğrenci dostu mekânlar birer birer kapanırken yerlerini ticarethaneler alıyor. Ancak eski bir dostun geri döneceği haberi, İTÜ’lüleri bir nebze olsun sevindirdi. Dün akşam yapılan zam duyurusunun sonunda, bahar dönemiyle birlikte Simit Kafe de dahil olmak üzere yeni mekânların açılacağı belirtildi. İTÜ’lülerin sevdiği ve nispeten uygun fiyatlarıyla hatırladığı Simit Kafe, 15 Kasım 2021’de kapanmıştı. Ancak bu müjde zam duyurusuyla birlikte verilince, geleceği öngörülen tepkileri yumuşatmak için mi yapıldı sorusunu da akıllara getirdi.
Diğer üniversitelerde durum ne?
İTÜ yönetimi tarafından yapılan duyuruda, yemek ücretinin “İstanbul’daki devlet üniversiteleri arasında en düşük fiyatlardan biri olan 35 TL'ye yükseltmek zorunda kaldık” ifadesiyle artırıldığı belirtildi. Konuya ilişkin yaptığımız araştırmalar doğrultusunda, Boğaziçi Üniversitesi yemekhane ücretinin 40 TL olduğu, Yıldız Teknik Üniversitesi’nde ise yemek ücretinin önce 39 TL’ye yükseltildiği ancak gelen tepkiler üzerine 35 TL'ye düşürüldüğü bilgisine ulaştık. Geçtiğimiz Eylül ayında İTÜ’de de benzer bir süreç yaşanmış; duyurulan yemek ücreti önce 29 TL olarak belirlenmiş, ardından mezun desteğiyle 24 TL’ye düşürülmüştü. Bu doğrultuda, benzer bir adımın tekrar atılıp atılmayacağı merak konusu.
Öğrencilerden zamma tepki
Yeni zam sonrası tekrar haklarını aramaya karar veren İTÜ’lüler, yemekhaneden bir gün boyunca yemek yememeyi düşündü. Ancak, hâlâ en uygun fiyatlı seçeneğin okul yemekhanesi olması nedeniyle bu fikri uygulanabilir bulmadı.
Zam kararına yönelik tepkiler farklılık gösteriyor. Bazı öğrenciler, artan enflasyon ve gıda maliyetleri göz önüne alındığında 35 TL’lik fiyatın kaçınılmaz olduğunu belirtirken, çoğunluk ise bu fiyatın öğrenci bütçesi için hâlâ yüksek olduğunu düşünüyor. Öğrenciler ayrıca, yemek porsiyonlarının yetersizliği ve hijyen konusundaki endişeleri nedeniyle, bu ücreti haklı bulmadıklarını ifade ediyor. Kent Lokantaları ve uygun fiyatlı yemek mekânlarıyla okul yemekhanesini karşılaştırdıklarında, kampüs dışındaki alternatiflerin benzer fiyatlarla daha doyurucu porsiyonlar sunduğunu ve bu yüzden daha mantıklı bir tercih olabileceğini dile getiriyorlar.
arı24 ekibi olarak öğrenci arkadaşlarımızın sesi olmaya çalışıyor ve daha ekonomik-sürdürülebilir bir kampüs hayatı için çabalıyoruz!